Nowy Dwór Mazowiecki - Forum

Mam pytanie do osób interesujących się historią miasta.
Czy ktoś z Was słyszał, czytał o nowodworskich "Bejtarczykach",
narodowców wyznania mojżeszowego, Żydach z krwi i kości, którzy
działali w II RP pod dowództwem samego Żabotyńskiego?

Hmm..
Widzę, że temat jest dość trudny lub poruszyłem strefę tabu.
Wiem, że historia "bejtarczyków" zoastała wymazana z pamięci samych Żydów
nie wspominając o Polakach.
Moim zdaniem jest to bardzo ciekawy rozdział Historii Polski,
a tym bardziej Izraela.
Myślę, a nawet jestem pewien, że wśród nowodworskich mojżeszowych w II RP
na pewno byli "bejtarczycy".

Może film pod tytułem "Betar", zrealizowanu przez Open Group,
pomoże w dalszej dyskusji.

Film "BETAR" -

Żydowski Związek Skautowy im. kapitana Trupeldora

Drugą co do wielkości żydowską organizacją skautową istniejącą w Polsce w okresie międzywojennym był Żydowski Związek Skautowy im. kpt. Trumpeldora, potocznie nazywany "Bejtar" (Betar). Pierwszą grupę Bejtaru założył W. Żabotyński w 1923 roku w Rydze. W 1936 roku Światowa Komenda "Brith Trumpeldor" liczyła około 52 tysiące członków, z czego 75% stanowili Bejtarowcy z Polski.

Podstawą ideologii tej organizacji były trzy tezy:
1. odrodzenie narodu żydowskiego da się przeprowadzić jedynie przez odpowiednie wychowanie młodego pokolenia - przy użyciu systemu skautowego. Jedną z zasadniczych cech organizacji była zupełna apartyjność i apolityczność.
2. naród żydowski, jak każdy inny, dla zajęcia odpowiedniego stanowiska w rodzinie narodów cywilizowanych i dla utrwalenia swego bytu musi mieć własny kraj, terytorium, państwo. Odbudowa państwowości żydowskiej możliwa jest tylko w prastarej ojczyźnie - Palestynie. Dla osiągnięcia tego celu organizacja popierała emigrację młodego pokolenia do Palestyny.
3. Polska nie jest krajem tymczasowego pobytu, tzw. galusu (niewoli), lecz ojczyzną. Rozwiązanie kwestii żydowskiej w Polsce dałoby się przeprowadzić z jednej strony przez emigrację i stworzenie własnej siedziby narodowej, z drugiej zaś przez "uobywatelnienie" nowego pokolenia.

Organizacja im. kpt. Trumpeldora rozwinęła swoja działalność na terenie całej Rzeczypospolitej Polskiej. Siedzibą władz naczelnych była Warszawa. Na czele organizacji stała Komenda Naczelna.

W poczet związku przyjmowano osoby płci obojga spośród młodzieży żydowskiej szkolnej. Ponieważ do organizacji należała w większości młodzież robotnicza i rzemieślnicza, więc wykorzystano to i stworzono sekcje (zastępy), których członkowie byli nie tylko w tym samym wieku, lecz także jednego zawodu.

Pod względem wieku cała organizacja była podzielona na trzy warstwy.

Do pierwszej Kwirim (Lwiątka) należeli członkowie liczyli od 8 do 13 lat. Program zajęć w tej grupie przewidywał przygotowanie i wprawianie się do życia skautowego. Na zajęciach objaśniano im Prawo Skautowe, program i ideologie organizacji, prowadzono pogadanki, opowiadano gawędy. Istotnym punktem programu były techniki skautowe: musztra, ćwiczenia gimnastyczne, gry i zabawy. Organizowano jedno i dwudniowe wycieczki. Prowadzono również propedeutyczną naukę obu historii i geografii.

Druga warstwa Cajfim (Wywiadowcy) to skauci właściwi (13-18 lat). W grupie tej rozpoczynała się właściwa nauka życia. Szczególnie duża wagę przywiązywano do ćwiczeń fizycznych hartujących ciało, wyrabiania spostrzegawczości, umiejętności orientacji w terenie. Wprowadzono szeroki zakres nauk judaistycznych oraz naukę o Polsce.

Trzecia warstwa Ksziszim (młodzież powyżej 18 roku życia) oprócz powyższego, zajmowała się literaturą, prowadzono w niej dyskusje na tematy społeczne i skautowe. Gruntownie zaznajamiano się z programami rozmaitych partii w Polsce i Palestynie. Szczególnie dużą uwagę przywiązywano do rozwoju fizycznego i sportu.

Struktura Organizacji im. kpt. Trumpeldora przedstawiała się następująco: każde gniazdo podzielone było na drużyny, te zaś na plutony, plutony dzieliły się na sekcje. Sekcja składała się z 8 do 25 członków. Dla instruktorów organizowano specjalne kursy i szkoły. Szarża Związku składała się z Naczelnika, Zastępcy, członków komendy, plutonowych, patrolowych i kaprali (ci ostatni mieli na zebraniach Szarży tylko głos doradczy). Każdego roku we wrześniu na Ogólnym Zebraniu Szarży członkowie Szarży wybierali: Naczelnika i innych członków Komendy Związku.

Procedura przyjęcia kandydata w poczet członków związku rozpoczynała się od wypełnienia specjalnej deklaracji. Kandydat zwracał się kandydat z prośbą o przyjęcie go do konkretnego gniazda. Zobowiązywał się do uiszczenia opłaty wpisowej i regularnego wpłacania opłaty członkowskiej, jak również do stosowania się do statutów, regulaminów związku oraz do wypełniania rozkazów przełożonych. Na ankiecie tej wpisywał również wszystkie swoje dane personalne, dane dotyczące dotychczasowej służby skautowej (jeżeli taka miała już miejsce), rangi skautowej, przebytych chorób, zajęć rodziców, znajomości języków, umundurowania i przedmiotów skautowych. Na drugiej stronie znajdowało się poświadczenie rodziców zezwalające dziecku na przynależność do Żydowskiego Związku Skautowego im. kpt. Trumpeldora. Po przyjęciu i pozytywnym rozpatrzeniu deklaracji (o przyjęciu do danego plutonu lub drużyny decydowało dowództwo tegoż) nowo przyjęty członek składał przyrzeczenie. Można je było składać w języku polskim lub hebrajskim w zależności od woli składającego:

"Mam szczerą wolę uczynić wszystko co jest w mojej mocy
1) aby całym życiem pełnić służbę Bogu i Narodowi memu,
2) bliźnim nieść pomoc,
3) być posłusznym prawu skautowemu.

Po złożeniu przyrzeczenia członek otrzymywał dowód tymczasowy, zaś po miesiącu od dnia złożenia przyrzeczenia legitymacje. Po zdaniu tzw. egzaminu III stopnia członek otrzymywał znaczek "Tel-Chaj". Program egzaminu III stopnia obejmował:
a) Historię Żydów, palestynografię, w ogólnych zarysach historię kolonizacji. Doskonalą znajomość w mowie i piśmie języka hebrajskiego, historię syjonizmu, znaczenie chorągwi narodowej, znajomość hymnu narodowego i szomrowego.
b) Historię Polski - propedeutycznie, geografia Polski w ogólnych zarysach.
c) Znajomość organizacji Trumpeldor, jej istoty i znaczenia, oraz innych związków skautowych, prawo skautowe w języku polskim i hebrajskim,
Skautów powyżej 18 lat obowiązywała dodatkowo znajomość ekonomii politycznej, prądów w żydostwie, partii politycznych w Palestynie, geografii Żydów i życia w diasporze.

Od 1928 roku kierownictwo organizacji wprowadziło w Palestynie obowiązek noszenia przez członków organizacji mundurów koloru brązowego - "symbolu ziemi palestyńskiej". Analogiczne mundury nosili Bejtarowcy w Polsce. Organizacja im. kpt. Trumpeldora posiadała również swój hymn - Techzakanach. Nie ma niestety żadnych informacji dotyczących wyglądu znaczka Tel-Chaj. Zawołanie obowiązywało identyczne jak w organizacji Haszomer Hacair: "Chazak We 'emac".

Żydowski Związek Skautowy im. kpt. Trumpeldora w roku 1923 podjął próbę nawiązania kontaktu z ZHP. Zwrócił się z prośbą o wydanie pozytywnej opinii do MSW, aby mieć możliwość współpracy z ZHP jako jedyna w Polsce prawną organizacją skautową. Z informacji zawartych w dokumentach i korespondencji nie wynika, aby organizacja ta została zalegalizowana jako skautowa czy harcerska.
W Nowym dworze na pewno istniała grupa Betaru
oto zdjęcie

No tak.
Wszystko ładnie i pięknie.
Piszesz, że zdjęcie jest dowodem na to, że w NDM działał BETAR,
a nie podałeś skąd pochodzi ta fotografia, kiedy i w jakich okolicznościach była zrobiona,
kogo przedstawia.
Równie dobrze mogłeś pod tym postem umieścić rozwidlenie Wisły i Narwi,
z dopiskiem:
"Oto dowód na nowodworski BETAR"

Zdjęcie pochodzi z Pinkasa .
Zdjęcie zrobiono w latach trzydziestych i są to uczniowie szkoły żydowskiej w Nowym Dworze.
Na razie jeszcze ci nie wiem .Ale się dowiem

To zdjęcie zamieszczone przez janusmena na pewno jest związane z NDM a pochodzi z Pinkas Nowy Dwor.
Na zdjęciu poniżej natomiast widać grupę dzieci w uniformach i krótkich spodenkach - niestety nie znam jidysz i nie da się przeczytać opisów tych zdjęć, ale moim zdaniem zdjęcie nadesłane przez janusmena z pewnością przedstawia żydowskich skautów. To poniżej już takiej pewności nie daje.
Mam angielskie streszczenie Pinkas ale nie znalazłem informacji o organizacji Betar, choć są wzmainki np. o Bundzie czy żydowskiej socjalistycznej organizacji młodzierzowej "Frajhajt" będącej jedną z frakcji ruchu syjonistycznego.

Zeb.
Organizacje "Frajhajt" oraz "Bund" to organizacje lewicowe, więc nie związane z tematem.
"Betar" był organizacją typowo prawicową, patriotyczną, a wręcz można powiedzieć, że "Bejtarczycy" byli żydowskimi narodowcami,
którzy niejednokrotnie walczyli z żydowską lewicą.
Bardzo dobrze im się współpracowało z polską falangą, Romanem Dmowskim,
a nawet z samym Andersem ponieważ "Bejtarczycy", którzy chcieli pozostać w Palestynie odłączając się od Armii Andersa, nie byli traktowani jak dezerterzy.
Dla mnie, to ciekawy kawałek hiatorii.
Wiadomo.. W dzisiejszych czasach nie poprawnej politycznie ponieważ patriotyzm i wszystkie jego przejawy są w mediach głównego nurtu porównywane do faszyzmu a notorycznie przedstawiane jako skrajność i ksenofobia.

Zebżydowski:
"Mam angielskie streszczenie Pinkas ale nie znalazłem informacji o organizacji Betar, choć są wzmainki np. o Bundzie czy żydowskiej socjalistycznej organizacji młodzierzowej "Frajhajt" będącej jedną z frakcji ruchu syjonistycznego"

Nic ponadto nie piszę - nie wiażą tu skautoskiego Betaru z nie mającym z nim nic wspólnego poza tym że, obydwie to organizacje żydowskie, Frajhajtem. Stwierdzam tylko, że w streszczeniu angielskim nie znalazłem nic o Betarze, a jest np. o Bundzie czy właśnie Frajhajcie.

To, że żydowskim betarowcom współpracowało się bardzo dobrze z nacjonalistyczną Falangą stanowi dla mnie z kolei niesamowitą nowość. Dla polskich nacjonalistów wyznania dmowskiego jakokolwiek prawica (a zwłaszcza skrajna) inna niż narodowo-katolicko-dmowska to był wróg śmiertelny. Żaden Żyd w Polsce nie mógł liczyć na to ż przyjmą go do jeiejkolwiek partii prawicowej czy cenroprawicowej bowiem z definicji tych partii Żyd nie był Polakiem. Dla Żydów chcących uczestniczyć w - powiedzmy ogólnopolskiej polityce - pozostawała więc tylko lewica, i to ta bardziej komunizująca.
Bez urazy Kalo ale chyba tak sie sprawy miały.

KaloNDM napisał(a):Może film pod tytułem "Betar", zrealizowanu przez Open Group,
pomoże w dalszej dyskusji.

ponieważ film pod wyżej wskazanym linkiem jest już nieaktywny, to zostawiam nowe źródło dla przyszłych czytających wątek:

http://vod.tvp.pl/dokumenty/historia/be ... r/10921431

a temat, faktycznie interesujący. o Betarze wiem, ale nie ze szkoły.